Polityka rządzi się swoimi prawami. Nowa władza lubi wymieniać kadrę urzędniczą, a powody takiego postępowania zdają się oczywiste. Gorzej, gdy nowa władza, albo w ogóle każda władza, próbuje wpływać poprzez politykę kadrową na wykonywanie mandatu przez osoby sprawujące funkcje z wyboru. Dobre prawo powinno takie sytuacje przewidywać i im skutecznie zapobiegać. Takim dobrym prawem są przepisy chroniące stosunek pracy, w którym pozostają radni.
Art. 25 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym stanowi dodatkową gwarancję, że stosunek pracy nie zostanie rozwiązany z radnym bez zgody rady gminy. W jednym wypadku rada gminy ma nawet obowiązek odmówić takiej zgody, jeżeli podstawą rozwiązania stosunku pracy są zdarzenia związane z wykonywaniem przez radnego mandatu.
Ostatnio nowa władza postanowiła odwołać ze swych stanowisk ponad 300 na 314 kierowników biur powiatowych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Kierownicy pełnią swe funkcje na podstawie aktów powołania, wobec czego mogą zostać w każdym czasie odwołani bez podania przyczyny. Wielu z nich pełni różne ważne funkcje z wyboru. Bez zgody odpowiedniego organu odwołać ich jednak nie było można.
Motyw ochrony stosunku pracy radnego jest jasny. Chodzi o to, aby pracodawca nie wpływał na radnego poprzez groźbę rozwiązania z nim stosunku pracy. Radny wykonując swój mandat, nie może być poddany jakimkolwiek zewnętrznym ograniczeniem, które krępowałyby jego wolę. Ochrona stosunku pracy radnego aktualna jest niezależnie od sposobu jego nawiązania (umowa o pracę, powołanie, wybór, mianowanie). Rada gminy może zgody na rozwiązanie stosunku pracy udzielić zarówno przed złożeniem odpowiedniego oświadczenia woli przez pracodawcę, jak i po jego złożeniu – wtedy ma to moc wsteczną.
Jeżeli rada gminy wyraziłaby taką zgodę pomimo obowiązku jej odmowy, wówczas uchwała rady gminy w tym przedmiocie jest nieważna i podlega uchyleniu w trybie nadzoru. Radnemu, z którym wbrew stanowisku rady gminy rozwiązano jednak stosunek pracy, przysługują roszczenia z art. 45 kodeksu pracy, tj. roszczenia o przywrócenie do pracy albo o odszkodowanie, o czym przypominał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 25 lutego 2015 r. (II PK 101/14): „Treść art. 25 ust.2 u.s.g. jednoznacznie obejmuje ochroną w nim przewidzianą wszystkich pracowników, w tym i tych, którzy stali się pracownikami na podstawie powołania. Ochroną objęta jest trwałość stosunku pracy. W konsekwencji odwołania ze stanowiska pracownika powołanego – radnego – skutkujące rozwiązanie stosunku pracy bez zgody rady gminy będzie stanowiło naruszenie art. 25 ust. 2 u.s.g. i jako niezgodne z prawem daje pracownikowi odwołanemu prawo dochodzenia odpowiednio roszczeń określonych w art. 45 k.p.”.
Nowa władza, jeśli ma większość w Sejmie, może wszystko. Nawet zmienić niewygodne prawo. Jedna z najważniejszych w państwie instytucji, jaką jest Trybunał Konstytucyjny, stanowiący tamę dla uchwalania niezgodnych z konstytucją zmian, jest systematycznie marginalizowana.
Facebook
YouTube
RSS