pixabay.com
FINANSE. W grudniu – w większości gmin w ostatnich dniach starego roku – uchwalone zostały budżety na rok 2018. Jakimi kwotami dysponują gminy? Skąd przed wyborami tak dużo więcej inwestycji? Na które z nich gminy wydadzą najwięcej?
Która gmina jest bogatsza, a która biedniejsza i czy można to szacować na podstawie wielkości dochodów i wydatków budżetu – czyli środków, jakimi dysponuje w ciągu roku? Nie wprost. Gminy są różnej wielkości, z róż- ną liczbą mieszkańców. Proste zestawienie kwot z budżetu niewiele nam powie. Dla przykładu budżet gminy Kłobuck na rok 2018 zakłada dochody na poziomie 85,6 mln zł, a gminy Popów – 25,4 mln zł. To odpowiednio najwyższe i najniższe dochody wśród gmin w powiecie kłobuckim. Ale gmina Kłobuck jest większa, ma znacznie więcej mieszkańców i miasto jako stolicę – a to daje sporą przewagę.
Ile na głowę?
Żeby porównanie było bardziej sprawiedliwe, kwoty z budżetów gmin odniesiemy do liczby ich mieszkańców. Skorzystamy tu z danych demograficznych GUS sprzed pół roku. Co to daje? Jeśli wrócimy tu do przykładowej pary, Kłobucka i Popowa, po przeliczeniu dochodów budżetu na mieszkańca nieco wyż- sze są one… w gminie Popów. W obu zaś niższe od średniej powiatowej, która wynosi w tym roku 4,79 tys. zł na mieszkańca. Przoduje tu w tym roku gmina Panki, gdzie zapisano w budżecie dochody w przeliczeniu 6,81 tys. zł na mieszkańca. Aż o 46% wyższe niż w roku ubiegłym. Tu kolosalna różnica ma związek z ponad 10,5 mln wpisanymi do budżetu na projekt odnawialnych źró- deł energii. Ten, o którym niedawno było tak głośno w mediach. Ale w większości gmin wzrost dochodów w tym roku wynosi zwykle mniej, tylko po kilkanaście procent. Ile tam mają na mieszkańca? Te ciekawe dane podajemy obok.
Bardziej niż dochody wzrosły wydatki gmin. I tu liderują Panki: 7,62 tys. zł na mieszkańca przy średniej dla powiatu 5,3 tys. i wzrost o niemal 165% wobec roku ubiegłego. Nie ma nic za darmo. Przed rokiem w uchwalonym budżecie mieli tu niedużą nadwyżkę, teraz aż 4,11 mln deficytu. Ale i tak to nie Panki przodują w rozmiarze deficytu budżetowego na 2018 r. W przeliczeniu na jednego mieszkańca największy, w wysokości 1 015,39 zł, jest on w budżecie gminy Miedźno. Bez przeliczenia, kwotowo, w gminie Kłobuck (11,96 mln), gdzie jednak „na głowę” wychodzi prawie o połowę mniej niż w Miedźnie. I te dane podajemy obok dla całego powiatu.
Inwestują na wybory?
Wydatki majątkowe z budżetów w całości lub niemal w całości idą na inwestycje. To ta część budżetu, z której się buduje, remontuje – i tego mieszkańcy zwykle najbardziej oczekują. Tu nie tylko porównaliśmy kwoty tegoroczne, ale zestawiliśmy je też ze średnimi wydatkami z trzech poprzednich lat tej kadencji. I co się okazuje? Wzrost wydatków na inwestycje i zakupy inwestycyjne będzie w gminach powiatu ogromny, średnio o ponad 200%. Najwięcej, po około 240%, w gminach Kłobuck, Lipie, Miedźno i Panki. W ogonie – gmina Popów, gdzie wydadzą tylko o 27% ponad trzyletnią średnią i mają zaplanowaną kwotę ponad 2 mln mniejszą niż rok wcześniej. Ale to wyjątek, bo wszędzie te wydatki właśnie w tym roku wzrosły.
Jeśli planowane wydatki na inwestycje przeliczyć na mieszkańca, znów na głowę bije wszystkich gmina Panki (4,2 tys. zł). W kolejnych gminach jest tego o niemal połowę mniej. Czy Panki, gmina z najmniejszą liczbą mieszkańców i planem wydatków inwestycyjnych na ten rok niemal na poziomie gminy Kłobuck, podoła takim ambitnym zamierzeniom? Jak powszechnie wiadomo, w polityce gminnej w Pankach wiele się dzieje i „wrogie obozy” niejednokrotnie chcą tam sobie wzajemnie coś udowodnić. Zobaczymy, komu się to uda przy realizacji budżetu.
Czy spory wzrost wydatków na inwestycje oznacza, że samorządy sypnęły groszem przed wyborami, żeby zyskać głosy mieszkań- ców? Cóż, choć w tym roku róż- nica jest uderzająca, to jednoznacznie trudno to stwierdzić. Dlaczego? B o dopiero w końcu kadencji uruchomiono spore środki unijne, na które gminy czekały po kilka lat z zaplanowanymi już inwestycjami. Gdy teraz to wszystko ruszyło, to i inwestycji jest tak wiele – i trudno powiedzieć, jaki w tym udział woli przypodobania się wyborcom.
Co wybudują?
Rzućmy okiem na kluczowe (kwotowo) inwestycje gmin. W Kłobucku niemal 2,5 mln zł zapisano na rewitalizację targowiska, a kilka innych większych kwot na drogi (m.in. w Białej i Kopcu, na osiedlu Smugi II i na kolejny kawałek ul. Długosza). W Krzepicach ponad połowę (5,7 mln) zaplanowano na prowadzoną przebudowę stacji uzdatniania wody. W gminie Lipie dwa najdroższe zadania to montaż fotowoltaiki dla mieszkańców (5,1 mln) i budowa kanalizacji Napoleon–Parzymiechy (4,3 mln). W gminie Miedźno 3 mln zapisali na budowę przedszkola w Ostrowach nad Okszą, blisko 2,6 mln na kanalizację, a niespełna 2,2 mln na termomodernizację szkoły w Miedźnie. W Opatowie większość (ponad 5,5 mln) pochłonie dalsze kanalizowanie gminy. Panki „zaszalały”: ponad 10,5 mln mają nadzieję przeznaczyć na projekt odnawialnych źródeł energii dla mieszkań- ców, do tego niespełna 5,8 mln na kanalizowanie Praszczyk, Kałmuków i Pacanowa oraz blisko 2,6 mln na ciąg dróg z ul. 3 Maja, Słoneczną i Wspólną. W gminie Popów prawie 3,4 mln uchwalono na przebudowę kompleksu oświatowego po gimnazjum. Blisko 6,7 mln chcą wydać w gminie Przystajń na odcinki kanalizacji w Antonowie, Kuźnicy Nowej i Przystajni. Z szeregu wydatków na inwestycje w gminie Wrę- czyca największe będą na budowę przedszkola (5,7 mln) i kanalizację w rejonie Zamłynia, Piły i Boru Zapilskiego. To oczywiście tylko najkosztowniejsze z zadań, bo każda z gmin przewiduje też szereg mniejszych inwestycji. Dodajmy, że nie wyszczególniamy tu nigdzie, jaka część wydatków ma pochodzić z pieniędzy z różnych dofinansowań uzyskanych przez gminny. To zupełnie osobna kwestia, które dofinansowania ostatecznie zostaną przez gminy pozyskane, a z którymi może się nie udać.
Facebook
YouTube
RSS