CIEKAWI LUDZIE. Dziś pełno wokół tanich i banalnych zegarków i zegarów na baterie, sterownych układami elektronicznymi. Zegary mechaniczne – to dziś konstrukcje rzadziej spotykane. Za to wyjątkowo wyrafinowane. Mało kto wie, że wkład w rozwój tradycyjnych mechanicznych zegarów ma pochodzący z Kłobucka Karol Roman. Jego rozwiązania są nawet lepsze – bo prostsze – niż te, które oferują renomowane marki
– To dla mnie hobby, ale i zawód wyuczony przed laty – mówi Karol Roman. – Pracowałem przy technice jądrowej, ale na emeryturze wróciłem do swej dawnej pasji – dodaje.
Urodzony w Kłobucku, od wieku młodzieńczego uczył się sztuki zegarmistrzowskiej w Krakowie, ale zajmował się też zegarami w Częstochowie. Potem, po studiach z mechaniki precyzyjnej, związał się z Warszawą. W naszym Kłobucku wciąż ma bliskich krewnych.
Pan Karol Roman skonstruował wiele zegarów. Ten najnowszy to zegar z tourbillonem trójosiowym z mechanicznym akumulatorem energii, z mechanizmem półgodzinnego bicia, wskazaniem bieżących faz Księżyca, z tak zwanym wiecznym kalendarzem oraz z wskazaniem rezerwy chodu. Wszystko tylko dzięki precyzyjnej mechanice. Brzmi skomplikowanie? Na szczęście wynalazca i konstruktor sam opowiada nam o wszystkim w słowach przystępnych dla każdego.
– Ten zegar zrobiłem, bo lubię stawiać sobie problemy techniczne do rozwiązania. Jeśli przejrzeć katalogi zegarków, to w przypadku tych bardziej zaawansowanych chwalą się tzw. mechanizmem tourbillonu. Stosowano go, odkąd zauważono, że zegarki leżące chodzą trochę inaczej niż wiszące. Dla dokładności pomiaru zastosowano układ, który zajmował różne położenia w przestrzeni i uśredniał błędy pomiaru wynikające z położenia zegarka – opisuje najprościej jak możliwe nasz rozmówca.
Mechanizm taki wymaga specjalnych rozwiązań konstrukcyjnych. Pochodzący z Kłobucka mistrz precyzyjnej mechaniki ma tu własne osiągnięcie.
– W dużych zegarach z tourbillonem i z rezerwą chodu był problem ze zużyciem energii. Rozwiązałem go, stosując akumulator energii. I dzięki temu zegar skonstruowany w taki sposób chodzi bez większych kłopotów – mówi Karol Roman.
Wspomniana rezerwa chodu pokazuje, jak długo jeszcze zegar może chodzić bez nakręcania. Jak wielu jeszcze pamięta, zegary mechaniczne nakręca się w odstępach czasu. Gdy się przeoczy odpowiedni moment, zegar stanie i przestanie właściwie wskazywać czas. Wskazanie rezerwy chodu pozwala uniknąć takiej sytuacji. Mechanizmy te są już wykorzystywane. Ale rozwiązanie Karola Romana jest prostsze od dotąd stosowanych – lepsze i bardziej praktyczne. Zostało też oczywiście użyte w najnowszej konstrukcji, o której tu mowa.
Wyrafinowanych rozwiązań jest w nowym zegarze mistrza rodem z Kłobucka więcej. Do wskazania rezerwy chodu dochodzi tu kilka innych zegarmistrzowskich cudów. To np. kalendarz stuletni, który zawsze pokazuje właściwy numer dnia – i nie trzeba go ręcznie przestawiać w zależności od tego, czy miesiąc ma 31 czy 30 dni. Ani gdy luty w roku przestępnym jest dłuższy niż zwykle. O wszystko dbają same mechanizmy zegara. Do tego wskazują też aktualne fazy Księżyca.
Dzieło mistrza zegarów rodem z Kłobucka wzbudziło zainteresowanie na dedykowanym zegarom festiwalu Aurochronos w Łodzi. Komentatorzy podkreślają, że zegar Karola Romana to dowód, że „Polak potrafi”. Mechanizm działa w przezroczystej skrzynce. Dzięki temu można obserwować, jak działa. Konstruktor nie planuje zostawiać swojego dzieła dla siebie. Ma lepszy pomysł.
– Chcę go przeznaczyć na licytację WOŚP. To dlatego starałem się moim dziełem zainteresować jak najwięcej miłośników zegarów. Bo wtedy rosną szanse, że cena na aukcji będzie wyższa – podkreśla nasz rozmówca. – Ja satysfakcję już mam: bo ten zegar skonstruowałem i wykonałem – dodaje.
U zegarmistrza rodem z Kłobucka biją więc nie tylko zegary – ale i serce pełne dobroci dla potrzebujących. To piękne
Facebook
YouTube
RSS