Kto dostał najwięcej z Unii?

Sumy przeliczono na głowę mieszkańca, by umożliwić porównanie dokonań gmin i powiatów o różnej liczbie ludności.

GOSPODARKA. Najnowszy ranking „Wspólnoty” pokazuje ciekawy wycinek działalności samorządów: związany z pozyskiwaniem środków unijnych. Przy czym nie chodzi tu o wszystkie dotacje unijne, ale o te, które służą celom związanym z transportem

Nowy ranking dwutygodnika „Wspólnota” dotyczy głównie pozyskiwania środków unijnych na drogi – bo w skali kraju 70 proc. dotacji na inwestycje transportowe to właśnie te na drogi. Zebrane przez „Wspólnotę” dane dotyczą lat 2014-2018 i obejmują wartość takich dotacji zarówno na cele inwestycyjne, jak i na wydatki bieżące. Sumy przeliczono na głowę mieszkańca, by umożliwić porównanie dokonań gmin i powiatów o różnej liczbie ludności.
Jak podkreślają autorzy rankingu, nie każda jednostka samorządowa w Polsce skorzystała z dotacji na projekty transportowe. Nie skorzystał z nich co czwarty powiat w kraju i 40 procent gmin wiejskich. Przyczyny mogą być różne, w tym także taka, iż porównywanym okresie samorządy mogły inwestować np. głównie w co innego niż akurat drogi budowane z udziałem funduszy unijnych. Tak czy inaczej ranking „Wspólnoty” pokazuje, z jaką skutecznością sięgano po „drogową” część unijnego tortu.
Jest do kogo równać
Zawsze warto porównywać się z najlepszymi. Wśród województw zdecydowanym liderem w zakresie dotacji z funduszy unijnych na cele transportowe jest podlaskie. Tu uzyskano na głowę mieszkańca 812,88 zł. Nasze województwo jest dopiero 11 w tym zestawieniu. W Śląskiem otrzymano tylko 184,23 zł per capita. Jak to widzimy wokół siebie, dotacje na drogi wydatkuje się głównie w centrum regionu. A nasze tereny peryferyjne? Tu od lat na budowę czekają choćby drogi wojewódzkie.
Wśród miast na prawach powiatu najwięcej wydały Gliwice – 2764,23 zł per capita. Wydatki bliskiej nam Częstochowy są średnio około pięciokrotnie mniejsze, choć i tak znacznie wyższe niż w mniejszych miastach naszego bliskiego regionu. Wśród powiatów największe dotacje unijne na transport uzyskał powiat przasnyski w województwie mazowieckim – to 1312,74 zł na mieszkańca. Już do pierwszej dziesiątki rankingu łapią się jednak także powiaty z kwotami niespełna 250 zł na mieszkańca. Wśród miast powiatowych najwięcej uzyskał lubelski Biłgoraj – 1863,18 zł na mieszkańca. W gronie miast niepowiatowych – zachodniopomorski Dziwnów – 6056,97 zł. Ale do miejsca w czołówce rankingu wystarczają już kwoty niespełna tysiąca dotacji liczonej per capita.
W gronie gmin wiejskich zdecydowany lider to gmina Rossosz na Lubelszczyźnie z kwotą 4034,43 zł. W czołowej dziesiątce są gminy z kwotami około 900 zł na mieszkańca. Jak zobaczymy, to i tak sporo w porównaniu do naszych samorządów.
Powiat
Tylko 240 powiatów uzyskało dotacje unijne na cele transportowe i ma w rankingu „Wspólnoty” środki na ten cel wyliczone na mieszkańca w kwocie większej niż zero złotych. Powiat kłobucki znalazł się tu w drugiej połowie stawki, na 180 miejscu. Dotacje z funduszy unijnych na transport w latach 2014-2018 policzone na głowę mieszkańca wyniosły u nas tylko 13,36 zł. To bardzo mało w porównaniu do osiągnięć liderów rankingu. Dla zobrazowania sytuacji dodajmy jednak, że setny w rankingu powiat olecki uzyskał 40,5 zł na mieszkańca. Porównajmy się też jeszcze do sąsiadów. Nasz powiat jest tu w gorszej połowie. W oleskim dotacje na mieszkańca wyniosły 46,11 zł, w pajęczańskim 23,17 zł, a w częstochowskim 15,10 zł. Niżej od kłobuckiego jest w rankingu powiat wieluński z dotacjami na głowę w kwocie 10,20 zł. Lubliniecki ma w zestawieniu „Wspólnoty” 0 zł. Jak wspominaliśmy, nie wszystkie samorządy skorzystały z dotacji unijnych na cele transportowe.
Krzepice o kilka długości przed Kłobuckiem
Oba miasta ujęto w osobnych zestawieniach. Kłobuck wśród miast powiatowych ulokował się na 106 miejscu rankingu. Tu liczona według wyżej wskazanych zasad kwota dotacji na cele transportowe wyniosła 63,63 zł na mieszkańca. Krzepice wypadły znacznie lepiej. W gronie miast niepowiatowych są 112 w Polsce, ale dotacja liczona na mieszkańca wyniosła tu znacznie więcej niż w Kłobucku, bo aż 212,30 zł.
Jak oba nasze miasta prezentują się na tle bliskich sąsiadów? Kilkadziesiąt miast ma w rankingu zerowe kwoty dotacji. Wśród nich znalazły się Wieluń, Działoszyn, Pajęczno i Gorzów Śląski. Mniej od Kłobucka uzyskała Praszka (34,95 zł), więcej Lubliniec i Dobrodzień (po blisko 100 zł) oraz Blachownia i Praszka (po blisko 120 zł). Na tym tle świetnie wypadają Krzepice, które w okolicy przebija dopiero działająca ze znacznie większym rozmachem duża Częstochowa.
Gminy wiejskie
Mamy w powiecie siedem gmin wiejskich. W rankingu „Wspólnoty” nie wykazano dotacji unijnych na cele transportowe w przypadku dwóch z nich: Lipia i Popowa. A reszta?
Lideruje Przystajń. Tu kwota uzyskana na mieszkańca sięga 114,66 zł. Pozostałe gminy są poniżej bariery stu złotych. Za Przystajnią lokują się kolejno: Panki, Opatów, Miedźno i Wręczyca Wielka. W przypadku ostatniej z wymienionych kwota na mieszkańca to 48,98 zł. Warto zauważyć, jak na tym tle wypadają nasze miasta. Kłobuck jest w dolnej części stawki gmin powiatu, Krzepice – zdecydowanie tu liderują. Szczegółowo obrazujemy to na załączonym wykresie.