ZABYTKI. Krzepice kontynuować będą remont ruiny zabytkowej synagogi. Miasto, które działania te rozpoczęło od uzyskania decyzji, na mocy której obiekt ten stał się własnością komunalną, przeprowadziło już działania polegające na przykryciu ruiny dachem i na jej zabezpieczeniu. Teraz ma być realizowany kolejny etap tego zadania
Decyzja zapadła na sesji zwołanej w zasadzie dla podjęcia tej uchwały – wprowadzającej do budżetu gminy środki z dotacji na odbudowę synagogi w Krzepicach. Choć przy okazji dokonano też innych przesunięć w ramach budżetu. Jest to, jak niedawno wspominaliśmy, łącznie pół miliona złotych. Przy okazji radni pochylili się też nad planem wydatków na ten cel. Bo to już kolejny etap zajmowania się zabytkową ruiną.
Skąd pochodzą środki?
Ściślej rzecz biorąc, pół miliona wprowadzone do budżetu to dotacja 400 tysięcy złotych z Narodowego Centrum Kultury i dotacja 100 tysięcy złotych od Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Dotacje są udzielane na ratowanie synagogi, to znaczy nie mogą być wykorzystane na inny miejski cel. Piszemy o tym, gdyż w przestrzeni społecznościowej pojawiają się i takie sugestie. Tych środków miasto by nie dostało na te inne, swoją drogą również ważne lokalnie cele.
Do dotacji miasto musiało też dołożyć kwotę z własnych środków budżetowych. Konkretnie – do tych 500 tysięcy otrzymanych trzeba z kasy miasta dołożyć 100 tysięcy złotych. I to też było przedmiotem decyzji radnych na nadzwyczajnej sesji w ubiegły piątek. Aby te środki się znalazły, trzeba było zmieścić się w przepisach wiążących budżet, które zakazują, by wydatki gminy były wyższe od dochodów bieżących. Krótko mówiąc: trzeba było skądś zabrać, by do dotacji na synagogę dołożyć. Gdzie w budżecie znaleziono te środki?
– 100 tysięcy złotych na zabezpieczenie wkładu własnego pozyskujemy poprzez zmniejszenie wydatków na lokalny transport zbiorowy. Ze względu na zmniejszoną liczbę kursów w tym transporcie. Połowę z dowożenia uczniów do szkół – wyjaśnia skarbnik gminy Anna Mońka.
Te środki, tak się złożyło, pojawiły się akurat dlatego, że teraz, w związku z pandemią, transport publiczny, a zwłaszcza dowożenie do szkół mają ograniczony zakres. Pojawiły się więc oszczędności.
Co zostanie zrobione?
Radni interesowali się między innymi samym zadaniem inwestycyjnym, które z tych środków ma być realizowane.
– Jaka jest łączna kwota, jeśli chodzi o kosztorys inwestorski? – pytał na sesji Rafał Balcerzak.
Burmistrz Krystian Kotynia wskazał, że chodzi tu o nieco ponad 574 tysiące złotych. Co ma się zmieścić w tej kwocie? Wykonanie izolacji fundamentów, wykonanie muru oporowego do strony Liswarty, wykonanie tympanonu (chodzi o element ściany szczytowej) oraz pokrycie dachu z obróbką blacharską. Oczywiście ile ostatecznie, to wyjaśni przetarg. Inwestycja odbywa się pod nadzorem konserwatora zabytków. Kwoty w przypadku tego rodzaju zadania przekraczają wyobrażenie o kosztach zadań podobnych w przypadku choćby zwykłego domu mieszkalnego. Do tego dojdą jeszcze koszty nadzoru nad inwestycją – kilkanaście tysięcy.
To jeszcze nie koniec
Radny Balcerzak pytał też – usłyszawszy, że obecnie dofinansowany etap zabezpieczenia bożnicy to tylko roboty na zewnątrz budynku – o to, jakie są wobec tego dalsze plany. Burmistrz Kotynia odparł, że do tego, aby i wnętrze obiektu doprowadzić do oczekiwanego stanu, potrzebny będzie jeszcze etap trzeci, czwarty „i może jeszcze kilka”.
– Projekt docelowy przewiduje funkcjonalne przeznaczenie tego obiektu – przypomniał Kotynia. Burmistrz ma jednak wątpliwość, czy na te kolejne etapy, w tym służące doprowadzeniu synagogi do stanu „używalności” – do etapu, w którym obiekt będzie mógł służyć celom kulturalnym – będzie łatwe uzyskanie dofinansowania. Takiego, które miasto drugi raz już dostało na samo zabezpieczenie zabytku.
Jak się wyjaśniło, po drugim etapie, który ma być realizowany z kolejnym 0,5 miliona dotacji, nie ma jeszcze mowy o tym, że budynek uzyska stolarkę okienną. To znaczy ciągle będzie wyglądał jak ruina.
Radni podjęli uchwałę jednogłośnie – 13 głosami.
Kontrowersje społeczne
Tymczasem wstępne informacje o kolejnym etapie remontu synagogi wywołały – podobnie jak przy etapie pierwszym – pewną dyskusję na ten temat w przestrzeni społecznościowej. Są to wypowiedzi zarówno osób oceniających pozytywnie zajmowanie się przez miasto zabytkiem, jak i takie, w których poddaje się to krytyce. Z pewnością spore koszty tego rodzaju przedsięwzięć, realizowanych na obiektach zabytkowych, sprzyjają podobnym krytycznym komentarzom. Z drugiej strony warto pamiętać, że popadanie w skrajności w podobnych wypowiedziach może się czasem odbić niechcianym i zbyt dużym echem w mediach zagranicznych. Byłoby na pewno fatalnie, gdyby z takiego powodu miasto, które stara się odtworzyć zabytek świadczący o jego dawnej wielokulturowości, zostało ocenione przez pryzmat takich wypowiedzi. Bo mógłby je spotkać los samorządów, które trafiały na czołówki obcych mediów w związku z uchwałami w drażliwych sprawach obyczajowych, czego skutkiem był potem ostracyzm i nawet utrata dofinansowań zagranicznych. Sprawa po prostu jest w tym względzie delikatna.
Czy mimo dużych wydatków warto się zatem zajmować zabytkiem? Takie działania są miarą ucywilizowania społeczeństwa. Tu, co warto podkreślić, zdecydowana większość wydatków i tak pochodzi ze środków, które Krzepice na to dostają.
Facebook
YouTube
RSS